BUSWORLD

Slimme Energiemanagementsystemen voor Busbedrijven?

Tijdslijn

2029

zero-emissie nieuw ingeschreven lichte vrachtwagens (bestelwagens)

2030

>0%

zero-emissie nieuw ingeschreven zware vrachtwagens

2030

>0%

zero-emissie nieuw ingeschreven schoolbussen

2035

zero-emissie bussen van De Lijn, zowel regie als pachters

Busworld Foundation is samen met Flanders Make en de Universiteit Gent het SEB-project gestart met de steun van VLAIO. Het SEB-project is de opvolger van het EAB-project en wil de Vlaamse bus- en truckondernemingen de nodige kennis, praktische ervaringen, richtlijnen en tools aanreiken om de juiste keuzes te maken inzake energiemanagement, om zo de implementatie ervan te stimuleren en te faciliteren.

Waarom dit project?

SEB staat voor Slimme Energiemanagementsystemen voor Bus- en Truckbedrijven. Omwille van lage-emissiezones, Vlaamse, nationale en Europese regelgevingen en de opgelegde criteria bij aanbestedingen, investeren steeds meer bus- en truckbedrijven in batterij-elektrische voertuigen en bijbehorende laadinfrastructuur. Beide sectoren hebben een groeiend aantal voertuigen in de vloot, en zetten volop in op slim energiemanagement. Energie is, na lonen en voertuig- en infrastructuurinvesteringen, de grootste kostenpost bij de exploitatie. Voor elektrische voertuigen wordt het beheren van de energiekosten cruciaal om competitief te blijven. Slimme energiemanagementsystemen (EMS) kunnen niet alleen de energiekosten significant verlagen, maar ook bijdragen aan een betere concurrentiepositie van de Vlaamse vervoersbedrijven in de markt.

Elektriciteits- en Balanceringsmarkten

Op 30 januari werd een eerste informatievergadering voor alle bus- en truckondernemingen in Vlaanderen georganiseerd. De elektrificatie van de voertuigvloot zal de elektriciteitsfactuur van de onderneming door het dak laten gaan. Om de competitiviteit in de markt te waarborgen, wordt het cruciaal om de energiekost zo laag mogelijk te houden. Een belangrijke factor die hiertoe kan bijdragen is de elektriciteits- en balanceringsmarkten.

Professor Lieven Vandevelde (UGent) legde uit hoe de productie van elektriciteit verloopt en hoe bedrijven kunnen inspelen op de onbalans tussen productie en afname van elektrische stroom en er geld mee kunnen verdienen. Stel dat er een onverwachte piek is aan productie van zonne-energie of windenergie, dan kan het bedrijf goedkopere stroom afnemen via de balanceringsmarkt.

Vervolgens kwam Aldo Peeters van Enersangi uitleg verschaffen over flexibel energieverbruik voor commercieel batterij-elektrisch transport. Elk bedrijf kan stroom goedkoper aanschaffen door

bij de leverancier een betere contractprijs te bedingen
het vervroegen van laadbeurten of deze uit te stellen en daarmee te helpen aan de balancering van het net via de leverancier
te verkopen aan Elia.

Er kan ook bespaard worden op de kost voor het uitbouwen en onderhouden van het netwerk (Fluvius) omdat deze betaald wordt in verhouding tot de aansluiting op het net. Veel bedrijven hebben vandaag de dag een oversized aansluiting omdat daar destijds niets extra voor werd aangerekend. Voor busbedrijven is een dynamisch energiecontract gecombineerd met oplaadsoftware die rekening houdt met de “day ahead-prijzen” het voordeligste. De “day ahead-prijzen” worden daags te voren bekendgemaakt en fluctueren in functie van de verwachte productie van zonne- en windenergie enerzijds en het verwachte verbruik anderzijds. Verder wees Aldo Peeters op het (nagenoeg ongekende) systeem van e-credits die gegeven worden voor elektriciteit die wordt gebruikt voor wegvervoer. Deze e-credits worden dan verkocht aan leveranciers van fossiele brandstof die in het kader van de energietransitie jaarlijks een bepaald aantal e-credits moeten inleveren bij de federale overheid. Dit levert het busbedrijf circa € 5.000 per jaar per bus op. Ten slotte wees hij op de mogelijkheid om eigen laadpunten open te stellen voor derden (bv. buitenlandse truck die komt laden op het busdepot wanneer alle bussen op de baan zijn = beter rendement van de investeringen).

Als laatste kwam Peter Pauwels van Zenobe toelichten hoe de TCO in euro per kWh wordt berekend en kan verlaagd worden. Dit is uiteindelijk wat voor elk bedrijf (en voor elke aanbesteding) belangrijk is. Hij wees op de kost van de aansluiting via de nettarieven, de efficiëntieverliezen binnen de infrastructuur in het bedrijf en de nood om te investeren in eco-driving.

Besluit

Het EAB-project legde de focus op hardware, het SEB-project licht toe hoe men met de juiste software en het inzicht in de prijsstructuur van elektriciteit de nodige flexibiliteit kan inbouwen die cruciaal is om kostenefficiënt de bussen te laden. De vervolgsessies zullen verschillende leveranciers de gelegenheid bieden om hun aanbod toe te lichten.

Zie hier datums van de volgende sessies